Mijn lief heeft er grote problemen mee als ik fysiek intiem ben met een ander. Het triggert hem; hij krijgt dan beelden in zijn hoofd, die tonen hoe die ander mij ontzettend pleziert, voelt dan hevige jaloezie, weet zich dan geen raad met zijn emoties en overweegt dan te stoppen met mij, om zichzelf te beschermen. Ik vind dat dit wel zou moeten kunnen in mijn liefdesrelaties en hoop dan ook dat hij met deze gevoelens van jaloezie om wil leren gaan.
Weinig mensen zullen zijn reactie buitenproportioneel noemen. Volstrekt logisch en legitiem zelfs, volgens het ‘normale relatiedenken’. Hij is niet degene die iets aan zijn reactie zou moeten veranderen, maar ik ben het die moet stoppen met mijn belachelijke gedrag.
Jaloezie is namelijk iets HEEL ERG NAARS, en moet in gezonde relaties zoveel mogelijk vermeden worden.
Mensen die niet volgens dit normale relatiedenken willen leven, zien dit anders. Zij geloven dat we nooit elkaars fysieke en emotionele bezit zijn, ook niet als we een relatie hebben. Net zoals je je partner (hopelijk) ook geen vriendschappen ontzegt, ontzeg je hem of haar ook geen andere vormen van intimiteit. Jaloezie wordt gezien als een natuurlijke emotie, maar wel eentje die je kunt leren verdragen, waardoor hij langzaam minder heftig wordt en misschien zelfs uiteindelijk kan omslaan in compersie (positieve gevoelens ervaren als je partner met een ander is). In plaats van boos worden en dreigen weg te gaan is je gedrag dan bijvoorbeeld dat je rustig aangeeft dat je jaloers bent, maar dat je je acties daar niet door wil laten leiden, omdat je er sterk in gelooft dat je elkaar niets mag ontzeggen of opleggen. Je hebt het er samen over en de ander kan je geruststellen van zijn of haar liefde voor jou. De relatie zelf wordt niet op het spel gezet.
Wat zeg je? Klinkt dat utopisch?
Dat is het monogame relatiedenken dat zo diep in je verankerd zit. Je doet dit namelijk waarschijnlijk al, als je in een relatie zit. Want: voel je je wel eens jaloers als je partner duidelijk oog heeft voor een ander? Hoe ga je daar dan mee om? Praat je er samen over en laat je je vervolgens geruststellen? Blijf je in de relatie, ondanks deze momenten van jaloezie? Voilà.
Het is puur een kwestie van gradatie. Waar ligt de grens? Wat mag nog wel en wat mag niet? Mag je van jouw partner met mensen staan kletsen, dansen of vrienden zijn, als ze van het geslacht zijn waar jij op valt? Mag je leuke dingen met hen doen? Mag je met hen op reis? Mag je je gevoelens met hen bespreken? Mag je ze als steun en toeverlaat zien? Mag je ze bellen als je hulp nodig hebt? Mag je regelmatig met hen appen? Mag je hen elke week opzoeken? Of zelfs een paar keer per week? Mogen er gevoelens van liefde of lust zijn; en hoeveel is dan nog oké? Mag je met hen knuffelen? Ze een kus op de mond geven? Met hen tongzoenen? Seks met hen hebben?
We zijn maatschappelijk gehersenspoeld met het idee dat je in een relatie fysiek en emotioneel vooral ‘van elkaar bent’. Heel jaloerse mensen leggen de grens daarin veel eerder, heel comperse mensen leggen hem wat verder, maar tongzoenen gaat de meeste mensen te ver, en elkaar een paar keer per week zien en als steun en toeverlaat beschouwen ook. Dat wordt dan een emotionele affaire genoemd.
Ik vind dat eigenlijk best absurd, maar ik kan dan ook behoorlijk rationeel zijn. Wie ben ik om te zeggen dat een ander iets niet mag, alleen maar omdat we van elkaar houden, wat zeg ik, juíst als we van elkaar houden? En waarom zou de ander mij intimiteit met anderen willen verbieden? Zou het niet veel liefdevoller zijn als we elkaar de wereld gunnen? Ondanks eventuele gevoelens van jaloezie..?
En ja, hechting is een ding. Die zorgt ervoor dat je hele systeem op hol slaat als je partner met een ander is. Ik weet maar al te goed hoe naar het voelt. Hoe onmogelijk dat kan voelen. Maar daar kun je ook samen aan werken, om de boel veel lichter te maken, weet ik nu ook.
Zelf ervaar ik vooral jaloerse gevoelens als mijn geliefde een hechte emotionele band met een ander heeft. Maar ik wil absoluut niet op die jaloerse gevoelens handelen en mijn partner daar dingen in verbieden. Dat heb ik voor mezelf heel helder. Ik zeg altijd: “Zolang het goed zit tussen ons en het ook zo voelt, is verder alles bespreekbaar.”
Maar goed, mijn lief lijkt dus een grens te trekken. Hij spreekt zijn twijfel uit of hij zich wel durft te begeven in een emotionele verbinding, waarin ik ook het bed deel met anderen. Emotioneel gezien vindt hij verbindingen met anderen minder bedreigend. Oké, fair enough. Het is voor hem wellicht een deal-breaker en dat heb ik te accepteren.
De vraag is nu: ben ik bereid mijn wens om polyamoreus te leven op te geven voor een relatie met hem? Meerdere partners kunnen hebben voelt voor mij niet als behoefte, in de zin dat ik dat nodig heb, maar meer als wens, ik zou het graag willen. Ik heb even kunnen ervaren hoe het is om zo’n rijkdom aan intimiteit te voelen, ben razend nieuwsgierig hoe je zo’n relatie(s) zou kunnen laten werken, en heb me er op verheugd om die belevenissen nog een poosje voort te zetten, maar dit alles niet ‘mogen’ is geen harde deal-breaker voor mij binnen een relatie. Ik kan prima fysiek monogaam zijn. Zolang we het gesprek erover maar kunnen blijven voeren, én zolang het emotionele en knuffelcontact met anderen wel maar ‘mag’. Dat zijn namelijk wel behoeften van mij, en dus eventuele deal-breakers als iemand daar grenzen in gaat stellen.
En toch voel ik sterk dat ik er nog niet klaar voor ben mijn wens NU op te geven. Mijn ontwikkeling als mens heeft het nu vooral nodig om volledige vrijheid te ervaren en verschillende ervaringen op te doen, voel ik. Dan nog maar even geen serieuze relatie. Wie weet wat de toekomst ons brengt. We blijven in elk geval open praten. Over onze wensen en deal-breakers.
Relaties zijn nu eenmaal een work-in-progress, die constante afstemming vereist. Zijn we allebei nog tevreden? Is er iets dat echt niet werkt voor één van beiden? Wat moeten we veranderen om het wel te laten werken? Willen we dat allebei? Ja, dat leidt er toe dat je soms bepaalde wensen laat varen.. maar dat doe je dan heel bewust en weloverwogen.
Maar soms kies je er bewust voor dat (nog) niet te doen.
Ik heb mijn antwoord dus eigenlijk al. Kennelijk ben ik bereid seksueel contact met anderen achterwege te laten, in ruil voor een relatie. Ik voel me daar dan niet toe gedwongen, het is mijn eigen bewuste keuze. Ik sta daar helemaal achter. Echter: voorlopig niet. Hoe hij hier vervolgens mee om wil gaan is aan hem, maar ik vertrouw erop dat we er samen wel uitkomen.
Bewust relateren, ik ben er dol op.