Mijn blog is nogal openhartig en controversieel. Dat wist ik van tevoren en dat was ook precies de reden waarom ik eerst een angstdrempel over moest. “Zullen ze me achter mijn rug om uitlachen? Zullen ze me gek, sneu of een aandachttrekker vinden? Zal ik haat-reacties krijgen? Zullen ze bezorgd zijn over mijn schijnbare naïviteit of geïrriteerd door mijn stelligheid? Zullen vrienden, geliefden en familieleden gekwetst zijn omdat ik pijnlijk gedetailleerd vertel wat de impact van hun gedrag op mij is?”
Legitieme zorgen denk ik. Want ja, grote kans dat al het bovenstaande zou kunnen gebeuren.
Sommige zorgen zijn waarheid geworden.
Ik zou nu dus enorm aan mezelf kunnen gaan twijfelen en misschien zelfs mijn blog offline kunnen halen. Maar dat doe ik niet. Want ik weet dat hun reactie veel over hen zegt en vrij weinig over mij.
Als je bijvoorbeeld zelf al snel schaamte voelt, dan zul je waarschijnlijk ook veel plaatsvervangende schaamte voelen bij mijn stukken. Je krimpt ineen bij het lezen ervan. “Ahh, ik kan niet geloven dat ze dat hier zomaar opschrijft! Schaamt ze zich dan niet?!” En misschien kom je mij wel vertellen dat wat ik schrijf écht niet kan. Veel te privé. Voor altijd terug te vinden op het Internet. Daar ga je nog last van krijgen hoor.. Mensen zullen over je roddelen, sterker nog, dat doet die en die al!
Ik heb goed en lang nagedacht voor ik dit blog begon en dat doe ik telkens weer alvorens ik een nieuw artikel plaats. Ik ben niet dom, naïef of blind voor wat ‘mensen kunnen denken en zeggen’. Daar ben ik me juist heel erg bewust van.
Ik zeg nu overigens niet dat kritiek mij niets doet. Natuurlijk wel, ik ben ook maar een mens, die erbij wil horen en geliefd wil zijn. Maar het grote verschil is: ik vind openheid over dit soort onderwerpen veel belangrijker. Ik had zo graag gewild dat ik deze stukken zelf had kunnen lezen toen ik nog diep in de shit zat en me geen raad wist met mezelf. Me een loser voelde en de enige op de wereld met dit probleem. Ik had geen idee wat ik eraan kon doen.
Hechtingsproblematiek komt veel voor, in alle lagen van de bevolking, ook bij diegenen waarvan je het niet verwacht. Dat wil ik laten zien. Door mijn persoonlijke verhalen te delen krijg ik zelf ook erkenning van mensen die me mailen, aanspreken of via via laten weten dat ze zich zo in mijn stukken herkennen en het fijn en inspirerend vinden ze te lezen. Dáár doe ik het voor, voor die wederzijdse herkenning, begrip en steun.
Maar hoe doe ik dat dan precies, dealen met kritiek en (verhulde) afwijzing, zonder aan mezelf te gaan twijfelen?
Zodra ik het merk of iemand zegt het rechtstreeks tegen me, dan moet ik eerst de klap opvangen. Ik voel me getriggerd: ahh! Ik voel de verkramping die de kritiek teweegbrengt in mijn lichaam, als een stomp in mijn maag, en merk hoe mijn hoofd ervan op hol slaat. Ik voel hoe graag ik terug wil slaan, om de pijn draaglijker te maken. Alles wat ze gezegd hebben of zouden kunnen denken passeert later de revue, waardoor ik me steeds slechter begin te voelen. “Kan dit echt niet? Heb ik iets verkeerd gedaan? Ga ik hier nog spijt van krijgen?” Ik blijf me echter bewust van al die angstige gedachten, wetende dat dit een normale reactie is op kritiek. Ik ben er voor mezelf. Die gedachten en de woorden van deze persoon zijn niet ‘de waarheid’, slechts een gekleurd perspectief op de waarheid. Ze zeggen in elk geval NIETS over mijn waarde als mens, over de waarde van mijn blog en ze voorspellen ook niet mijn toekomst. Ik neem een paar keer goed adem en probeer te ontspannen. Ik breng mezelf in herinnering waarom ik dit doe. Waarom ik dit belangrijk vind en er 100% achtersta. Als ik de gelegenheid heb, vraag ik de persoon die de kritiek geuit heeft welke impact mijn blog op hem of haar persoonlijk heeft gehad. Is ze geschrokken? Schaamde hij zich? Voelde ze zich boos of verdrietig? Zo ja, wat was dan de reden? Zo kan ik bepalen of ik de kritiek terecht vind. De terechte kritiek neem ik ter harte en kijk wat ik kan doen om mezelf te herstellen. De geprojecteerde kritiek leg ik naast me neer.
Ik ben al een paar keer de mist in gegaan door te weinig rekening te houden met de privacy van anderen. Daar heb ik van geleerd. Hoewel ik zorgvuldig probeer te zijn in wat ik deel over mijn interactie met anderen, kan (en wil) ik niet voorkomen dat er soms iets staat wat iemand raakt. Mensen doen nu eenmaal niet altijd het juiste, ook al doen ze hun best. Ikzelf ook niet. We zijn allemaal producten van onze genen, opvoeding en levenservaringen. En die cocktail bepaalt grotendeels hoe we in het leven staan en omgaan met anderen. Onwetend (oftewel onbewust) kan men niet zondigen. Pas als iemand je wijst op de impact van jouw gedrag, dan pas kan het kwartje vallen. Dat voelt meestal heel klote en waarschijnlijk zul je in eerste instantie defensief reageren en de ander afwijzen, om jezelf tegen de pijn te beschermen van het schuldgevoel en de schaamte. Als je die nare gevoelens echter toelaat, dan kan het inzicht verschijnen. Aha! En daarmee het voornemen om het de volgende keer beter te doen. Ik vertrouw er op dat mensen die zich geraakt voelen, naar me toe komen zodat we er een mooi gesprek over kunnen voeren.
Bovenstaande vaardigheid is ook heel belangrijk binnen je liefdesrelaties. Het raakt aan artikelen die ik eerder schreef over kritiek als wens leren uiten en over ‘holding space‘, echt naar iemand luisteren en dat wat hij zegt binnen laten komen, zonder er zelf door getriggerd te raken. Dit is allemaal niet gemakkelijk, maar ik word er steeds beter in.
Het leert me ook te staan voor waar ik in geloof, voor mezelf op te komen en het maakt me duidelijk wat mijn eigen waarden zijn, los van die van anderen. Daarnaast ben ik ook niet te beroerd om naar mezelf te kijken en mijn excuses te maken als dat nodig is en te bewijzen dat die excuses me menens zijn door middel van mijn aangepaste gedrag. Fouten maken doet iedereen.
P.S. Voel jij je boos of gekwetst door iets wat ik geschreven heb, neem dan asjeblieft contact met me op. Grote kans dat ik dat niet bewust heb gedaan.